Boek schrijven: Hoe werkt het digitaal uitgeven van jouw boek?
Het E-Book is in opmars. Veel boeken worden nu zowel op papier als digitaal uitgegeven, omdat steeds meer mensen op hun E-reader of tablet hun boeken lezen. Zo besparen lezers ruimte in kasten, wordt er niet zomaar papier verspild en kunnen ze vele boeken opslaan op hun apparaatje dat gemakkelijk overal mee te nemen is. Allemaal mooi en wel, maar wat heeft de schrijver die haar of zijn boek uitgeeft daaraan? Wat zijn de voordelen van een E-Book en hoe kun jij jouw boek eenvoudig online via Kobo bij Bol.com in de verkoop zetten? Susan Derksen is ervaren in het uitgeversvak en werkt nu als selfpublishing manager voor Kobo Writing Life Nederland. Zij beantwoordt deze en meer vragen over het uitgeven van E-Books (en ook audiobooks) in dit interview met schrijfcoach Perdiep Ramesar.
Even voor de duidelijkheid: wat is Kobo?
“Rakuten Kobo Inc., dat in december 2009 is opgericht, is één van 's werelds snelst groeiende E-reading-services en biedt meer dan 5 miljoen E-Books en tijdschriften aan miljoenen gebruikers overal ter wereld. Het is onze missie om boekenliefhebbers te ondersteunen om meer te lezen, omdat wij ervan overtuigd zijn dat lezen de wereld veel mooier maakt. Wij leveren de beste digitale leeservaring en bieden één van 's werelds grootste catalogi aan met miljoenen titels, prijswinnende E-Readers en best beoordeelde apps. Kobo is eigendom van het e-commercebedrijf Rakuten Inc. Wij werken graag samen met uitgeverijen, auteurs en boekverkopers om de transformatie van gedrukte boeken naar digitale boeken te versnellen.”
Het uitgeven van E-Books, wat zijn de voor- en nadelen?
“Het uitgeven van een E-Book is relatief goedkoop. Het kost namelijk geen papier, drukkosten en distributie- en verzendkosten. Wanneer een boek al vormgegeven is, is het een eenvoudige handeling om er een zogeheten ‘epub’-bestand van te maken dat klaar is om op E-readers en tablets gelezen te worden.”
“Het enige nadeel dat ik kan bedenken, geldt voor lezers die gewend zijn aan en de voorkeur hebben voor het papieren boek. Het is ontzettend fijn om een papieren boek in handen te houden, er lekker in weg te duiken en een mooie collectie aan te leggen in je boekenkast. Gaat het je vooral om de inhoud en het verhaal, dan is een E-Book minstens net zo fijn, en handig.”
Het schrijven en uitgeven van een E-Book, welke stappen moet de schrijver zetten?
“Allereerst natuurlijk het schrijven van het boek in een digitaal bestand, bijvoorbeeld in Word. Dan volgt de vormgeving. Dat kun je zelf doen, met behulp van ontwerpsoftware, of je schakelt een goede vormgever in die verstand heeft van het ontwerpen van boeken. Belangrijk is wel om een vormgever te kiezen die van het ontwerpbestand een ‘epub’-versie kan maken. Veel grafisch vormgevers kunnen dat prima. De ontwerper of jijzelf moet wel rekening houden met de opmaak, want niet alle plaatjes, afbeeldingen, schema’s, tabellen, et cetera, komen er niet altijd goed uit."
“Voorbeelden van gratis software om E-Books mee te maken zijn Calibre en Sigil. Betaalde opties waar we veel goeds over horen zijn Vellum en Atticus. Wil je je E-Book als Word-document uploaden, zodat ons platform er een ‘epub’ van maakt, dan staan hier een paar tips om je Word-document goed aan te leveren: "
“Liever een vormgever? Vraag het de vormgever van je papieren boek, of kijk eens rond op schrijf- en selfpubfora, veel collega-auteurs kennen wel een goed adres. Bekende selfpub-ebookmakers zijn bijvoorbeeld Antoni Dol en Sanne Hillemans, maar er zijn ook Nederlandse auteurs die hun boeken in het buitenland laten opmaken.”
“Vervolgens is het een kwestie van zaken regelen voor de publicatie, zoals het ISBN. Ook is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat jouw boek voor iedereen toegankelijk is. Voor toegankelijk uitgeven worden Nederlandse uitgevers verwezen naar inclusiefpubliceren.nl. Vanaf 28 juni 2025 moeten onder andere alle boeken die dan verschijnen voldoen aan de Europese Toegankelijkheidswet. E-Books zijn een uitkomst voor degenen die het moeilijk vinden om van papier te lezen. Houd bij het ontwerpen van je omslag daarom rekening met je kleurcontrasten, voor de leesbaarheid. Je kunt dit bijvoorbeeld testen met deze tool. Check, of laat je vormgever checken, of je E-Pub voor iedereen toegankelijk is. Een veelgebruikte tool hiervoor is Ace by DAISY. Heb je een website, test hiervan de toegankelijkheid met een online tool, bijvoorbeeld WAVE.”
Dient een E-Book een eigen ISBN te hebben?
"Dat hoeft bij Kobo Writing Life niet per se. Als je je boek uploadt zonder ISBN, kennen wij er een productnummer aan toe dat als ISBN gebruikt wordt. Sommige partners, waaronder Bol, accepteren dit nummer ook. Maar om echt in alle winkels beschikbaar te zijn, raden we je zeker aan om een ISBN aan te schaffen voor je E-Book.”
Hoe werkt het uitgeven van een audiobook?
“Als je via e-mail aan ons laat weten dat je een audiobook wilt uploaden, dan zorgen wij ervoor dat je de toegang daarvoor krijgt in je auteursdashboard. Dan kun je daar de benodigde metadata invullen, en je audiobestanden per hoofdstuk uploaden. Meer informatie over het uitgeven van je audiobook bij Kobo vind je hier.”
En hoe geef je een E-Book uit via Kobo?
“Het is heel eenvoudig. Wanneer je boek helemaal klaar is, is het slechts een kwestie van het online formulier in je auteursdashboard invullen en het definitieve boekbestand te uploaden, als Word-bestand of als ‘epub’. En dan staat jouw boek binnen 24-72 uur online te koop bij Kobo en bij Bol.com.”
Kost dit geld?
“Nee, je betaalt niets om te koop te staan via Kobo en daardoor bij Bol.com, je betaalt pas als je een boek verkoopt of als iemand het leest via Kobo Plus. Onze marge op de verkoopprijs ligt meestal rond de 30 procent voor E-books. De resterende ongeveer 70 procent is volledig voor jou. Voor Kobo Plus en audiobooks gelden andere gunstige marges.”
Dus een E-Book of audiobook verkopen via Kobo is nog lucratief ook?
“Jazeker, je verdient per verkocht E-Book meer dan elders en je staat ook nog in de etalage bij de grootste boekhandel van Nederland, Bol.com, waar heel veel boeken worden verkocht. Bovendien, als een lezer via het Kobo Plus-abonnement jouw E-Book of audiobook leest of luistert, word je als schrijver en uitgever zelfs per gelezen of beluisterde minuut betaald. Dus je krijgt ook betaald als een lezer jouw boek niet verder wil lezen. Daarom raad ik ook aan om je boek bij Kobo Plus beschikbaar te maken.”
Maar is het uitgeven via Kobo dan exclusief? Mag een schrijver het boek dan nog wel elders verkopen?
“Nee, wij vragen geen exclusiviteit. Sommige andere partijen doen dat wel. Wij moedigen auteurs juist aan om op zoveel mogelijk plekken hun E-Book of audiobook te verkopen, omdat het ons doel is om zoveel mogelijk boeken te verspreiden en dus te verkopen.”
Hoe zit met de rechten van het E-Book of audiobook?
“Wanneer je via ons jouw E-Book of audiobook verkoopt, behoud je alle rechten. Die blijven volledig van jou. We zullen wel boeken die niet voldoen aan de ethische normen weigeren of verwijderen, maar dan moet je het wel bont maken. Dat geldt ook voor zaken als plagiaat.”
Welk genre boeken doet het nu het best op Kobo?
“Thrillers en Romance verkopen momenteel het beste bij ons. Maar dat mag jou als auteur niet weerhouden, want andere boeken verkopen ook, ook non-fictie. Wij kijken graag met de schrijver naar mogelijkheden om bepaalde genres onder de aandacht te brengen. Stel, je hebt een dichtbundel en je laat ons dat weten via email, dan kunnen we kijken of we daar niet wat extra aandacht aan kunnen geven.”
Wat hebben jullie nog meer te bieden voor auteurs?
“Een laagdrempelig en solide verkoopplatform, verschillende contactmogelijkheden via e-mail naar writinglife@kobo.com en social media, en promotiemogelijkheden. Voor Engelstalig werk kun je een promotietab in je dashboard via e-mail bij ons aanvragen. Voor aankondigingen van Nederlandstalige promoties en andere nuttige info kun je je inschrijven op onze nieuwsbrief De Pluim via deze link of ons een mail sturen.”
